Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) telefon ve internet görüşmelerini sınırsız takibi, uluslararası sivil toplum kuruluşlarını harekete geçirdi. Aralarında Wikimedia, İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ve Af Örgütü’nün bulunduğu birçok kuruluş NSA’ya karşı dava açtı.

NSA’nın internet ve telefon görüşmelerini sınırsız takibe alması insan hakları kuruluşlarınca mahkemeye taşındı. HRW, Af Örgütü (AI), Amerika Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU) ve Wikipedia’nın kurucusu olan Wikimedia Vakfı’nın da aralarında bulunduğu 9 sivil toplum kuruluşu tarafından NSA’ya karşı dava açıldı.

Federal Yüksek Mahkeme’de açılan dava dilekçesinde, NSA’nın devreye soktuğu geniş çaplı dinleme ve takip sistemlerinin ‘anayasa aykırı’ olduğuna vurgu yapılıyor. NSA’nın ABD Kongresi’nin kendisine verdiği yetkileri aştığına dikkat çeken davacı kuruluşlar, ifade ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine dikkat çekiyorlar. Davacılar ayrıca, ABD anayasasının ‘gerekçe gösterilmeden arama veya el koymaları’ yasakladığının altını çiziyorlar.

Davaya ilişkin açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü, ABD temsilcisi Naureen Shah, “bu dava, işkenceye, hukuk dışı saldırılara ve diğer insan hakları ihlallerine son vermeyi amaçlayan çalışmalar için ciddi bir tehdit olan toplu dinleme takiplere karşı hayati önemdedir” dedi.

Wikipedia ansiklopedisini yayınlayan Wikimedia Vakfı tarafından yapılan açıklamada ise, NSA’nın bireylerin özel yaşamına müdahale ederek aynı zamanda ‘entellektüel özgürlüklerine’ de darbe vurulduğunun altı çizildi.

Haziran 2013’te Rusya’ya sığınan eski NSA uzmanlarından Edward Snowden, Amerikan ve İngiliz istihbaratlarının tüm dünyada yaptıkları toplu dinleme ve takipleri ortaya çıkarmıştı. Snowden, Federal Yüksek Mahkeme’nin benzeri bir davada sivil toplum kuruluşlarının taleplerini ‘delil yetersizliğinden’ dolayı reddetmesi sonrasında elindeki belgeleri açıklamaya karar vermişti.