Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Merkezi (ASM) çalışanları Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ne tepki olarak 16 Ağustos’ta iş bıraktı. ASM emekçilerinin ve hekimlerin gelirlerini azaltan yeni yönetmelik, iş yükünü artırıp bazı hallerde mazeretli dahi olunsa sözleşme iptaline kadar giden birçok uygulama içeriyor.

27 Ağustos’ta da benzeri şekilde iş bırakacak sağlıkçılar yönetmeliğin iptalini istiyor. Aksi takdirde eylül ayında da eylemlerine devam edecekler.

ZATEN İKİ YILDIR AYRIMCILIĞA UĞRADILAR

ANF’ye konuşan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Şişli Şube Eşbaşkanı Fadime Kavak “Bu bir ceza yönetmeliği” diyerek şunları ifade ediyor: “Aile Hekimliğine geçilen 2010’dan bu yana hem hekimlerin hem de ASM çalışanlarının sorunları hiç azalmadı. Bu çıkarılan yönetmelik de sorunları çözeceğiz diyerek yapılacağı söylenen fakat daha çok çalışanları cezalandırmak üzerine kurgulanmış durumda. Zaten 2 yıla yakındır salgın koşullarındayız bunu en ağır yaşayanlar ise birinci basamak yani Aile Sağlık Merkezi çalışanları oldu. Ayrıca birçok ötekileştirmeye de maruz kalarak, örneğin Sağlık Bakanlığı bazı ek ödemeler yaptı salgın boyunca fakat birinci basamaktakiler hastanede çalışanlar kadar bundan yararlanamadı.”

SAĞLIKÇILARA ADETA SOPA GÖSTERİLİYOR

Sağlık alanında birçok sıkıntının olduğunu kaydeden Kavak, bu sorunların birinci basamakta çalışanlara ceza olarak döndüğünü ifade ediyor: “Aşılamada yaşanan problemler, gebelik ve çocuk izlemlerine kadar birçok aksaklık vs. ASM çalışanlarına ceza olarak dönüyor. Özellikle de ücret kesintisine yol açıyor. Bu yönetmelik de bunu katbekat artıran sağlık çalışanlarına neredeyse bir sopa gösterme yöntemi adeta. Bu yüzden bu yönetmeliğin iptal edilmesini istiyoruz.” 

BAKANLIĞIN GÖREVİNDEN BİLE SORUMLU TUTULUYORLAR

Fadime Kavak bakanlığın ya da devletin sorumluluğundan dahi ASM çalışanlarının sorumlu tutulduğunu anlatıyor: “ASM çalışanları zaten sürekli olarak İl Sağlık Müdürlüğü baskısı altındalar, her şeye savunma vermek zorunda kalıyorlar. Örneğin kesilen elektrik ile aşının muhafazası konusunda sıkıntı yaşanır. Aşıların soğuk dolaplarda saklanması lazım. Oradaki ASM çalışanı ya da hekimin yapması gereken aşıyı dolaba koymaktır. Elektriğin gitmesi onları değil, bakanlığın ve devletin sorumluluğundadır. Bu tür şeyler oradaki çalışanlara yansıtılamaz ama ne yazık ki bunlar arkadaşlarımıza ceza ve ücret kesintisi olarak dönüyor. Yeni yönetmelik de olan cezaları daha da artırıyor o yüzden alanda çok ciddi bir tepki vardı ve iş bırakma eylemi gerçekleşti. 27 Ağustos'ta da yine iş bırakma eylemi olacak eylül ayında da devam edecek. Bakanlık bir geri adım atarak yönetmelikteki katsayıyı düşürdü ama bizim açımızdan kabul edilebilir değil. O yüzden eylemlere devam edeceğiz.”

YÖNETMELİK NE GETİRİYOR?
Sağlık çalışanlarının “ceza” olarak nitelediği yönetmelikteki bazı maddeler şöyle:

• Yılda 267 milyon muayene ve işlem yapılan Aile Sağlığı Merkezlerinde programın yürürlüğe girmesi ise 18 yaşından büyük herkes yılda en az 6 defa belli hastalıklar için taramadan geçirilmek veya izlenmek zorunda kalacak. Bu da sağlık çalışanlarının yükünün daha da artması demek. 
• Düzenlenen katsayı sistemi ile yapılması gereken izlemlerin %40 ya da %60’ını gerçekleştiremeyen ASM çalışanlarının maaşlarından 10 kesinti yapılacak. Fakat bakanlık daha sonra bu katsayıyı indirdi. 

• Sağlık çalışanları coğrafi zorunlu düşük nüfuslu birimlerde, entegre birimlerde ya da nüfusu 4000 ve üzeri olan yerlerde izlemleri tam yapsalar dahi pozitif performans ödemesi değil eski maaşlarını alabilecek.

• Yeni yönetmelik ile illerin sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri değiştirildiği için, bazı il ve ilçelerde %10 ve %20 gelir kaybı oluşuyor. 

• Yeni yönetmelik ile entegre birimlerde çalışan ASM emekçileri mazereti olsa dahi 5 nöbete katılmamaları durumunda sözleşmeleri feshedilecek. 

• Yeni yönetmelik ile basın veya sosyal medya aracılığıyla işi ile ilgili açıklamalarda bulunan ASM çalışanlarına 50 ceza puanı verilecek. 

• Yeni yönetmelik ile ASM çalışanlarının ücretli izin hakkı yine verilmemiş, izin alırken vekâlet

bırakma zorunluluğu devam ediyor. 

• Ayrıca yeni yönetmelik ile deprem, salgın gibi durumlarda ek ödeme verilmeyeceği açıkça belirtiliyor.