Türk devletinin Kürdistan’da yürüttüğü savaş ve uyguladığı ekonomik ambargo nedeniyle her alanda üretim durma noktasına geldi. Savaşla birlikte AKP hükûmeti hayvancılığı ve tarımı bitirmek için yaylaları yasakladı. Kürt halkının en önemli geçim kaynağı olan hayvancılık yayla yasakları nedeniyle büyük darbe aldı. Bir dönem tüm Türkiye’ye ve dış ülkelere canlı hayvan gönderen Van, bugün dışarıdan hayvan alma noktasına geldi. Van, ülkenin en çok küçükbaş hayvan bulunduran kenti durumundaydı ve büyükbaş hayvancılıkta da önemli bir yere sahipti. Tüm bu özelliklere sahip olan Van, halihazırda bu özelliğini kaybetmiş durumda.

HAYVAN SAYISINDAKİ DÜŞÜŞ FİYATLARA YANSIYOR

Kurban Bayramı ile birlikte hayvan fiyatları yükseldi. Kurban almak isteyen halk hayvan fiyatlarının yüksek olmasına tepkili. Van Hayvan Pazarı’nda satış yapanlar ise hayvan fiyatlarının çok düşük olduğunu belirtiyor. Hayvan satışı yapanlar, AKP’nin saman ve yem fiyatlarını yükseltmesi nedeniyle sattıkları hayvanlardan zarar ettiklerini belirtti. Saman torbasının 20, yem torbasının ise 50 liraya yükselmesi, hayvan üreticilerinin hayvan satışlarında büyük zarar etmesine neden oluyor. Van Büyükşehir Belediyesi’ne atanan kayyumun ise Van Hayvan Pazarı’nda hayvanlarını satmayan çalışan satıcılardan günlük 50 lira alması, satıcıların daha fazla zarar görmesine neden oluyor. Kurban Bayramı’nda Van Hayvan Pazarı’nda her yıl binlerce hayvan bulunurken, bu yıl ise hayvan sayısında büyük bir azalma oldu. Van’da satılan küçükbaş hayvan fiyatı bin ile bin 500 lira arasında değişirken, büyükbaş hayvan fiyatı ise 4 bin ile 15 bin lira arasında değişiyor.

YALÇINYİĞİT: ZARARINA RAĞMEN SATIŞ YAPAMIYORUZ

Van Hayvan Pazarı’nda satış yapan İlyas Yalçınyiğit, kentte yeteri sayıda hayvan olmaması, saman ve yem fiyatlarının yükselmesi nedeniyle hayvan fiyatlarının yüksek olduğunu söyledi. Bir dönem Van’da yeterli sayıda hayvan olduğu ve fiyatların da bu kadar yüksek olmadığını belirten Yalçınyiğit, “Biz 12 ay boyunca Kurban Bayramı için bu hayvanları besliyoruz. Hükûmet, her şeye olduğu gibi saman ve hayvan yemine de çok yüksek zamlar yaptı. Bu zamlar nedeniyle bugün hayvancılık yapmak zarardan başka bir şey değil. Zarar etmemize rağmen yine de bu işi yapmaya çalışıyoruz. Hayvanlarımızı zararına satmamıza rağmen alıcı bulamıyoruz. Bu fiyatlar bile vatandaşlara çok geliyor” dedi.

ASLANTOSUN: TEK SORUMLUSU HÜKÛMET

Ahmet Aslantosun adlı hayvan satıcısı ise, sattıkları büyükbaş hayvan fiyatlarının 6 bin ile 12 bin lira arasında değiştiğini söyledi. Bu fiyata alıcı bulamadıklarını belirterek, bu fiyatların altında sattıkları takdirde zarar edeceklerini ifade etti. Yem ve saman fiyatlarının çok yüksek olduğunu kaydeden Aslantosun, bunun tek sorumlusunun hükûmet olduğunu söyledi.

ASLAN: BÖLGEDE HAYVANCILIK ÖLDÜ

Fahrettin Aslan adlı hayvan satıcısı ise, Van başta olmak üzere bölgede hayvancılığın öldüğünü söyledi. Hayvancılığın gelişmesi için bir destekleme olmadığı gibi, bitirilmesi için yayla ve meraların da yasaklandığını vurguladı. Van Hayvan Pazarı’nda, yaklaşık bir haftadır hayvanları satmak için beklediğini ama bugüne kadar bir tane bile satamadığını söyleyen Aslan, “Pazara gelen çok az sayıda kişi ise sadece fiyatları sorup gidiyor. Çünkü insanlarda para yok. Biz zararına sattığımız halde insanlara çok yüksek geliyor. Ama eskiden böyle değildi. Hem hayvan sayısı çoktu hem de insanlarda para vardı. Yem ve saman da bu kadar yüksek değildi. Bundan dolayı hem biz kazanıyorduk hem alıcı. Ama bu gün herkes kaybediyor" dedi.

DEMİR: BU FİYATLARLA KURBAN ALMAK İMKANSIZ

Kurban Bayramı için hayvan pazarına gelen halk ise, fiyatların çok yüksek olduğunu belirtiyor. Van Hayvan Pazarına kurban almak için gelen Ahmet Demir, bu fiyatlarla kurban almanın mümkün olmadığını söyledi. Van gibi şehirde bile kurban almanın imkansız hale geldiğini ifade eden Demir, “Normalde Van’da fiyatların çok düşük olması gerekiyor ama çok yüksek. Bir dönem evlerimizde et eksik olmazdı, çünkü hayvan fiyatları çok uygundu. Şimdi ise bayramdan bayrama et yemeye çalışıyoruz, bu artık imkansız hale geldi. Kurban fiyatları çok olduğundan, Kurban Bayramı’nda da artık kurban alamayacağımıza göre et de yiyemeyeceğiz” diye belirtti.

CEYLAN: KURBAN ALMAK HAYAL

Van Hayvan Pazarına büyükbaş hayvan almak için gelen Nurettin Ceylan da, fiyatlardan dolayı kurban almaktan vazgeçtiğini söyledi. Geçen yıl 7 kişiyle birlikte 6 bin liralık büyükbaş hayvan aldıklarını belirterek, bu yıl ise fiyatların iki katına çıktığını vurguladı. Ceylan, şöyle konuştu: “Bu yıl da 6-7 kişiyle yine büyükbaş hayvan almayı düşünüyorduk ama bu fiyatlarla kurban alacak gücümüz yok. Bir dönem herkes hayvan beslerdi. Hayvan fiyatları da çok düşüktü. Hemen hemen herkes kurban keserdi. Ama bugün çok az kişi kurban kesebiliyor. Van’da bile et yemek bile çok lüks hale geldi. Bölgemizde üretim adına ne varsa yok ettiler. Bugün üretim toplumundan tüketim toplumuna geldik. Üretim olmadığı için biz vatandaşlarda para kalmadı. Kurban almak artık bizim için hayal oldu."