Türkiye ve Kürdistan cezaevlerinde bulunan tutuklulara yönelik hak ihlalleri işkence ve baskılarla en üst düzeye çıkmış durumda. 1980’li, 1990’lı yılların vahşetinin tekrarlanmaya başladığı cezaevleri kırmız alarm veriyor. İşkencehaneye dönen cezaevlerinden bir de Van T Tipi Cezaevi. En son domuz bağı işkencesiyle gündeme gelen cezaevinde şimdi de tutsakların ölümle tehdit edildiği ortaya çıktı. İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, Van T Tipi Kapalı Cezaevinde incelemeler bulundu. İHD bünyesinde çalışan Cezaevi İnceleme Komisyonu’nun raporları durumun vahametini gözler önüne seriyor. Raporlara göre cezaevlerinde tutuklular ilk olarak işkenceyle karşılanıyor.

Cezaevi İnceleme Komisyonu’nun görüştüğü 6 siyasi tutuklunun raporlara yansıyan beyanları şöyle:

‘BİZE İŞKENCE YAPILIYOR’

Şehmus Bülbül: 06.01.2017 tarihinde öğlen saat 13.00 sularında Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildik. Mahkûm kabulde küçük bir odaya alındım. Çıplak arama yapılacağı söylendi. Bunu kabul etmemem üzerine ellerimi kelepçelediler. Ayaklarımı da kelepçelemek istediler ancak bunu yapamayınca 5-6 gardiyan rast gele beni darp etmeye başladılar. Burada bir gardiyan boğazımı sıkarken diğeri ağzımı kapatmaya çalışıyordu. Yaklaşık yarım saat darp edildikten sonra çıplak aramaya maruz kaldım. Ayrıca cezaevinde birçok sorunlar yaşamaktayız. Bu darp ve işkenceyi yapan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.

‘CEZAEVİ MÜDÜRÜ İŞKENCE ETME EMRİ VERDİ’

Yakup Gündoğan: Ben ve 39 tutuklu-hükümlü Siirt Cezaevinden 05.01.2017 tarihinde Van T Tipi Cezaevine getirildik. Cezaevine ilk girişte sevk sırasında darp ve kötü muameleye maruz kalmadığımıza ilişkin bir belge imzaladık. Buna rağmen muayene adı altında çıplak arama dayatıldı. Kabul etmeyince gardiyan, kendisine cezaevi müdürü tarafından ‘işkence etme yetkisi verilmiş’ dedi. Ve bizim üzerimize saldırarak, darp ederek zorla çıplak arama yapıldı. 09.01.2017 tarihinde de Cezaevi Müdürü Robocoplarla gelerek Bilal Aydın isimli arkadaşımızı almak istediler. Ancak daha önce yaşanan işkence ve darp olayından dolayı izin vermedik. Bu darp ve işkenceyi yapan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.

‘PERSONEL TARAFINDAN KÜFÜR VE HAKARETE MARUZ KALDIK’

Cemal Arslan: 05.01.2017 tarihinde beş (5) arkadaşım ile birlikte Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildik. Çıplak arama yapılacağı söylendi. Kabul etmememiz üzerine darp ve işkence yapılarak zorla çıplak aramaya yapıldı. Bu esnada görevli personel tarafından küfür ve hakarete maruz kaldık. Ayrıca Kürtçe gazete ve diğer muhalif kitap dergi vs. verilmiyor. Bu darp, işkence ve hakarette bulunan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.

‘İŞKENCE SESLERİNİ DUYUYORDUM’

Müjdat Gündoğan: 05.01.2017 tarihinde Siirt E Tipi Kapalı Cezaevinden Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildik. Bana karşı herhangi bir darp olayı olmadı. Ağabeyim Yakup Gündoğan ve arkadaşlarına darp ve kötü muamele uygulandı. Bunlar ters kelepçe usulüyle işkenceye maruz kaldılar. Onlar işkence görürken seslerini duyuyordum. Daha sonra 11.01.2017 tarihinde gardiyanlar koğuşumuza gelip, "Eğer aklınızı başınıza almazsanız, sizi tek tek alıp götürürüz ve sonucuna katlanırsınız" diyerek tehditlerde bulundu. Bu darp, işkence ve tehditlerde bulunan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.

‘BİZİ ÖLÜMLE TEHDİT ETTİLER’

Burhan Şık: Şubat 2016 tarihinden beri tutukluyum. 06.01.2017 tarihinde Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildik. Mahkûm kabul odalarında bekletildikten sonra arama adı altında ciddi fiziki müdahale ve darba maruz kaldım. Bu müdahale esnasında ağza alınmayacak şekilde küfür ve hakarete maruz kaldım. "Sizi öldüreceğiz, gencecik askerleri öldürüyorsunuz, bunun hesabını size soracağız" şeklinde sözler sarf edildi. Bu darp, işkence, hakaret ve tehditlerde bulunan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.

‘DOMUZ BAĞIYLA İŞKENCE EDİLDİ’

Recep Adıyaman: 06.01.2017 tarihinde Van T Tipi Kapalı Cezaevine sevk edildik. Ben 3 yıldır hükümlüyüm. Daha önce hiç görmediğim uygulamaları anlatmak istiyorum. Bunun için her türlü girişimin acilen yapılmasını talep ediyorum. Ben bundan üç ay önce ameliyat olmama rağmen cezaevi girişinde bana göre gardiyan olarak dahi tanımlayamayacağım bazı görevlilerin çıplak arama adı altında darp ve fiziki işkencelerine maruz kaldım. Üstelik bu müdahaleler el ve ayaklarımdan kelepçeli şekilde (Domuz Bağı denilen vaziyette) çıplak aramayla yapıldı. Bu esnada bana ‘O. Ç.’ şeklinde küfürler sarf edildi. Ben bu darp olayından sonra uyuyamıyorum. Vücudumun her yeri ağrıyor. Bu darp, işkence ve hakaretlerde bulunan görevliler hakkında gerekli hukuksal girişimlerin yapılmasını talep ediyorum.