Van DTK Sağlık Meclisi, TTB, SES ve Özgür Genç Sağlık Meclisi'nin de aralarında bulunduğu sağlık komisyonu, 79 gün kuşatma altında kalan Gever'de yaptığı incelemenin sonuçlarını hazırladıkları raporla duyurdu. Barınma sorununa dikkat çekilen raporda, 3 Aile Sağlığı Merkezi'nin tamamen yakıldığı ve Devlet Hastanesi'nin hala kuşatma altında olduğu belirtildi. 

Van Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Sağlık Meclisi, Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) ve Özgür Genç Sağlık Meclisi'nin de bulunduğu sağlık komisyonu, 79 gün kuşatma altında kalan Hakkari’nin Gever ilçesine yönelik hazırladığı sağlık raporunu kamuoyuyla paylaştı. Yasağın kısmi olarak kaldırılmasının ardından ilçeye giderek yerinde incelemelerde bulunan komisyon tarafından hazırlanan raporda, ilçede yaşanan sürece dair birçok ayrıntıya yer verildi. Raporda, kente giderken Hakkari-Gever yol ayrımı ile kentin girişindeki Yeni Köprü olmak üzere iki ayrı arama noktası olduğunu belirtilerek, bu süre içinde kente gitmek isteyenlerin araçlarının aranarak, kente giriş yapanların kimlik bilgilerinin kayıtlara geçirildiği ifade edildi. Sokağa çıkma yasağına dün Ramazan dolayısıyla getirilen zaman ayarından önce kente girişlerin akşam saat 20.00'den sonra yasaklandığı, bu nedenle de kuyrukta bekleyen ailelerin ciddi anlamda mağduriyet yaşandığı ifade edilen raporda, konuya ilişkin çözüm önerilerinin Gever Belediye yetkilileriyle paylaşıldığını belirtildi. 

İlçede bulunan Yeşildere, Dize, Eski Kışla, Mezarlık, Orman, Cumhuriyet ve Güngör mahallelerinde tahribatlar olduğu, yine söz konusu mahallelerde elektrik ve su olmadığı belirtilen komisyon raporunda, buradaki su depoları yıkılmış olduğundan belediye ekiplerinin taşıma yoluyla mahallelerin su ihtiyacını karşıladığını ancak bunun da geçici bir çözüm olduğu ifade edildi. 

Raporda, yasağın kısmi olarak kaldırılmasının ardından kente geri dönen ailelerin birçoğunun evlerinin yakılıp yıkıldığı ancak geri dönen ailelerin koşullar her ne olursa olsun kenti bir daha terk etmek istemedikleri bilgisine yer verilerek, belediye tarafından ailelere yapılmak istenen çadır dağıtımının Yüksekova Kaymakamlığı tarafından engellendiği, bu nedenle de hemen hemen iki üç ailenin birlikte sağlam kalan akrabalarının evlerinde kaldığı vurgulandı. 

İlçede halen patlamamış mühimmat ve saldırılardan kalan boş kovanların bulunduğu belirtilen raporda, ana yollar haricindeki yolların tamamının tahrip edildiği, yine fosseptik çukurların patlatıldığı belirtilerek, ağır saldırılar nedeniyle kentten kaçamayan hayvanların aşılanarak, çevrenin de ilaçlanması için çağrı yapıldı. 

Kentte ciddi anlamda beslenme sorunu da yaşandığı belirtilen raporda, Gever Belediyesi tarafından 10 bin aileye ev ev yemek dağıtıldığı, yine yakın köylere de yemek ulaştırıldığı ifade edildi. Devlet güçleri tarafından yıkılan evlerini gören ailelerin psikolojik travma yaşadığı, halkın genelinde korku, susma, içe kapanma ve uyku problemlerinin gözlemlendiği belirtilen raporda, Gever halkı için psiko-sosyal destek çalışması yürütülmesi ihtiyacına vurgu yapıldı.

Kentte bulunan 6 Aile Sağlığı Merkezi'nden (ASM) 3'ünün tamamen yakılarak, kullanılamaz hale getirildiği, yine 3 eczanenin de yakıldığı belirtilen raporda, sağlık hizmetine ulaşılabilmesi için yakılan sağlık merkezlerinin zaman kaybedilmeden yeniden inşa edilmesi gerektiği vurgulandı. Kentteki sağlık görevlilerinin kuşatma süresinde izin kullanmadan çalıştırıldığını, yine Gever Devlet Hastanesi'nin bir kısmının devlet güçleri tarafından işgal edildiğini ve bu işgalin halen sürdüğü belirtildi. 

Raporun sonuç bölümünde, kentte ortaya çıkan gıda, barınma, sağlığa erişim, sağlık, haberleşme gibi temel insani ihtiyaçların karşılanmamasına bağlı olarak fiziksel ve psikolojik sorunların oluştuğu bu nedenle bu eksikliklerin bir an önce tamamlanması gerektiği belirtilerek, şu talepler sıralandı: 

"* Barınma ihtiyacının hemen giderilmesi gerekmektedir. Bununla ilgili geçici olarak çadır kalıcı olarak ise evlerin tahsis edilmesi gerekmektedir. 

* Su, başlı başına bir sıkıntıdır ve bu durumun düzeltilmesi için öneriler geliştirilmelidir. 

* Kanalizasyon alt yapısı olmayan ilçede bununla ilgili düzenleme yapılmalı ve su ile birlikte başka kurumlardan yardım alınmalıdır.

* İlçeye girişlerdeki arama noktalarında halkı mülteci durumuna sokan uygulamalardan vazgeçilmelidir.

* Savaşın olduğu yerde sağlıktan bahsedilemez. Özgür olmayan bireyin sağlıklı olma hali söz konusu olamaz. Bizler sağlık emekçileri olarak yaşanılan savaşların vahşetini barışta ısrar sloganımızla dile getirmiştik. Tüm özgürlüklerin yok sayıldığı savaşlarda, Temel ihtiyaçlar olan barınma beslenme haberleşme sağlık eğitim durumları savaştan dolayı aksamaktadır. Bu durumlar uzun süreli psikolojik ve sosyolojik kalıcı travmalar yarattığından yapılan iyileştirmelerin sadece yama olduğu bilinilmelidir.

* Halk, kurum ve sağlık emekçileri ziyaretlerinde; bu ziyaretlerin dayanışma amaçlı da olsa önemli olduğu, kişilerle dayanışmanın orada bulunanlara iyi geldiği gözlemlenmiş ve tekrar edilmesi kararlaştırılmıştır. Başka heyetlerinde ziyaretler gerçekleştirmesi önemlidir.

* Sağlık personelinin bir kısmının ilçede bulunduğu diğerlerine ise yakın zamanda çağrılacağı ifade edilmiştir. Şuan ki durumda ilçede bulunan sağlık çalışanlarının sağlık hizmeti açısından yeterli olduğu sadece koordinasyon la ilgili bir kısım sıkıntının olduğu tespit edilmiştir.

* Sağlık komisyonu kurulmuş, komisyondan bir arkadaş kriz masasında yer alması sağlanmıştır. Gönüllü sağlıkçılar bu konuda oluşturulan sağlık komisyonuyla iletişime geçebilirler

* Halk ve yöneticiler tarafından çok fazla dillendirilen psiko-sosyal durum için Van'dan gerekli planlamalar yapılıp, beslenme ve barınma problemleri çözüldükten sonra psiko-sosyal destek verilmesi için planlama yapılacaktır."

Komisyon içinde yer alan meslek kuruluşları şöyle: Van DTK Sağlık Meclisi, Van-Hakkari TTB, Van SES Şubesi, Van Sosyal Hizmetler Derneği-Van Özgür Genç Sağlık Meclisi, İpekyolu Belediyesi Sağlık Müdürlüğü.