Avrupa Birliği ülkeleri İtalya açıklarında geçtiğimiz gün yaşanan ve 400 kadar mültecinin yaşamını yitirdiği facianın ardından insan hakları kuruluşları tarafından artan bir şekilde baskı altında. İnsan hakları örgütleri AB ülkelerinden Akdeniz’deki can kayıplarının önüne geçilmesi için ortak eyleme geçilmesini istiyor.

AB’ye yönelik eleştirilerde, geçtiğimiz sene İtalya tarafından yürütülen Mare Nostrum adlı kurtarma operasyonunun iptal edilerek yerine AB’nin yürüttüğü çok daha küçük ölçekli olan Tritron adlı izleme programının yürürlüğe konması öne çıkıyor. Tritron’un yürürlükte olduğu 2015 yılının ilk üç ayında 900’den fazla mültecinin öldüğüne dikkat çeken uzmanlar bu rakamın 2014’ün aynı dönemindeki can kayıplarından kat be kat fazla olduğunu ve Mare Nostrum programının iptalinin mültecilerin Akdeniz’e açılmasını engellemediğini belirtiyor.

MARE NOSTRUM’A GERİ DÖNÜLMELİ

Birleşmiş Milletler’in eski insani yardım ve acil müdahale koordinatörü Jan Egeland, AB ülkelerine çağrıda bulunarak Mare Nostrum’un bu kez sadece İtalya’nın değil AB’nin yürüttüğü geniş kapsamlı bir izleme, arama, kurtarma programı olarak yürürlüğe konması gerektiğini belirtti. Akdeniz’in günümüzdeki en tehlikeli sınırlardan olduğunu kaydeden Egeland, AB ülkelerinin artık üretecek bahanesi kalmadığını ve daha büyük can kayıplarının önüne geçilmesi için eyleme geçilmesi gerektiğini ifade etti.

Avrupa Konseyi Mültecilerden Sorumlu Genel Sekreteri Michael Diedring ise AB ülkelerini açık bir dille suçlayarak “AB’nin Akdeniz’deki arama ve kurtarma çalışmalarını arttırması yönündeki çağrılarımıza kulak tıkandı. İtalyan donanmasının büyük çabaları dışında AB ülkeleri bugüne kadar eyleme geçmedi” dedi.

TRİTRON PROGRAMI ETKİSİZ

AB tarafından yürütülen Tritron programı Mare Nostrum’un üçte biri kadar bir bütçeye sahip. Mare Nostrum tüm İtalyan karasularını kapsarken Tritron ise Libya karasularına çok yakın bir bölgede yürütülüyor.

AB Sınır Güvenliği Teşkilatı FRONTEX sözcüsü Izabelle Cooper da bu bilgiyi doğruladı ancak Tritron’un Mare Nostrum programının yerini almayı amaçlamadığını ifade etti. Cooper, 2015’in başından bu yana İtalya’ya ulaşan 18 bin mülteciden 5 bininin Tritron filosu tarafından kurtarıldığını belirtti.

Buna karşılık Mare Nostrum bir yıldan biraz uzun bir sürede 100 bin mülteciyi açık denizde kurtarmıştı.

AB KOMİSYONU’NUN GÜNDEMİ AKDENİZ

Avrupa Birliği Komisyonu Akdeniz’deki mülteci akınına karşı alınacak önlemleri ve üye ülkelerin mülteci kabul payının düzenlenmesini içeren bir belgeyi AB ülkelerine gönderecek. Bu belgeyle AB’nin iltica politikası ve ülke kotalarının yeniden düzenlenmesi bekleniyor.

AB Komisyonu belgesinin mültecileri ülkelerine geri gönderecek etkili bir mekanizmanın kurulmasını hedeflediği ve bu şekilde mülteci akınını engellemeye dönük önlemleri tartışacağı vurgulanıyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü AB kulislerinden sızan bilgileri değerlendiren bir açıklama yaparak, AB’nin mültecileri Kuzey Afrika’da kurulacak kamplarda tutmak, kurtarma operasyonlarını azaltarak mülteci akımının önüne geçmek gibi önerilerin insan hakları ihlallerine yol açacağını belirtti.

HRW’nin Avrupa ve Orta Asya direktörü Judith Sunderland, AB’nin mülteci akımını önleme yönündeki bazı önerilerini “ikiyüzlülük” olarak nitelendirerek “Orta ya da uzun vade inisiyatifi ne olursa olsun AB’nin şu anki görevi Akdeniz’de mültecilerin hayatlarını kurtarmak.

MÜLTECİ ÇOCUKLAR İÇİN HAREKETE GEÇİN!

İngiltere’de faaliyet gösteren Save the Children adlı sivil toplum örgütü Akdeniz’deki mülteci çocuklar için eylem amacıyla İngiliz hükümeti nezrinde bir kampanya başlatacak. Kuruluşun başkanı Justin Forsyth yaptığı açıklamada İngiltere’deki siyasi liderlerin arama ve kurtarma çalışmaları azaltılarak mülteci çocuklar ve ailelerinin Avrupa kıyılarında boğulmasına seyirci kalamayacağını ifade etti.