Yanardağların kestirilemeyen hareketleri bilim insanlarını korkutuyor

Bilim insanları dünyanın gelecekte mega volkan patlamalarına sahne olabileceğinden endişeli.

Bilim insanları dünyanın gelecekte mega volkan patlamalarına sahne olabileceğinden endişeli. Günümüzden 200 yıl önce 100 bini aşkın kişinin yaşamına mal olan Tambora yanardağındaki patlamanın benzerinin meydana gelmesi halinde dünya üzerinde çok ciddi can ve mal kayıpları söz konusu olacak.

National Geographic dergisinde yer alan habere göre, volkanoloji uzmanları dünyayı tehdit edebilecek yanardağlara odaklanmış durumdalar. Dergiye göre, halen yaklaşık 800 milyon kişi patlama riski olan yanardağlara yakın bölgelerde yaşıyor. 

Tambora adlı yanardağ 10 Nisan 1815 günü patlamış ve çevresinde yaşayan bir halkın yok olmasına yol açmıştı. Patlama sonucu 71 bin ila 121 bin arasında kişi yaşamını yitirirken, dağın 25 kilometre çevresindeki tüm yaşamı yok olmuştu.

Dev patlamanın yol açtığı zararlar bununla sınırlı kalmamış ve bir yıl boyunca önemli miktarda kül atmosfere salınmıştı. Bu küllerin oluşturduğu toz bulutları güneş ışığının dünyaya yansımasına engel olurken, dünya genelinde ısı 1,5 derece azalmıştı. Bunun sonucu olarak da tarımsal faaliyetlerde alınan randıman ciddi oranda düşmüştü.

Tambora yanardağının patlamasının yol açtığı zararlardan neredeyse dünyanın tüm ülkeleri etkilenmişti. Tarımda yaşanan gerileme nedeniyle Napolyon savaşlarından çıkan Avrupa’da yaklaşık 100 bin kişi açlıktan yaşamını yitirmişti.

800 MİLYON KİŞİ RİSKLİ YANARDAĞLARA YAKIN BÖLGELERDE YAŞIYOR

Milattan sonra 79 yılında Pompei antik kentini yok eden Vesuv yanardağı patlamasından 20 kadar daha güçlü olduğu tahmin edilen Tambora’daki patlamanın gelecekte tekrarlanma ihtimali de bulunuyor ve olası bir patlamanın sonuçlarının daha da dramatik olacağı biliniyor.

Halen dünyada yaklaşık 800 milyon kişinin yeniden patlama ihtimali bulunan bir yanardağa yakın bölgelerde yaşaması da olası dev patlamalara yönelik endişeleri arttırıyor. Aktif veya patlama ihtimali olan yanardağlara yakın önemli kentler arasında Tokyo, Meksiko City, Napoli ve Manila da bulunuyor.

ORTA DERECE BİR PATLAMA BİLE CİDDİ ZARARLARA YOL AÇACAK

Yanardağ patlamalarına karşı alınacak tüm önleyici ve uyarıcı tedbirlere rağmen ‘sıfır riziko’ ihtimali tümüyle bir hayal olarak duruyor. 2010 yılında İzlanda’da yaşanan yanardağ patlaması da dikkate alındığında, orta düzeyde bir patlamanın dahi dünya ekonomisi için ciddi zararlar oluşturacağı tahmin ediliyor. Eyjafjallajökull yanardağının patlaması sonucu tüm dünyada 100 bin uçuş iptal edilirken, 10 milyon yolcu direkt olarak bundan etkilenmişti. Patlamanın yol açtığı toplam zarar 5 milyar dolar olarak hesaplanmıştı.

Yanardağların meydana getirebileceği tüm tehlikelere rağmen bilim insanları da harekete geçmiş durumda. Ancak volkan bilimlerinde birçok ilerleme yaşanmış olsa da, patlamaların nerede meydana geleceğini önceden tahmin etmek halen oldukça zor.