Başkasına güzel olmayabilir ama onlar için çok güzel...

Endüstriyalizme direnen Güney Kürdistanlı koçerler, her yıl çıktıkları yaylalarda koçerlik için "Bu yaşam başkasına güzel gelmeyebilir ama bizim için çok güzeldir" diyor.

Kapitalizm ve endüstriyalizmin teşvikiyle yerleşik hayata geçme büyük bir olgu olarak insanlığın önüne konurken, Kürdistan'ın diğer parçalarında olduğu gibi Güney Kürdistan'da da birçok kişi hala koçerliğe (göçebe yaşam) devam ediyor. Daha çok hayvancılıkla uğraşanların tercih ettiği koçerlikte, insanlar bahar ve yaz aylarını serin yaylalarda geçirirken, kışları ise ovalarda geçiriyor.

Güney Kürdistan'ın Süleymaniye kentine bağlı Pencewîn ilçesindeki yüksek yaylalar Güney Kürdistan'da koçerlerin vazgeçilmezi olan yerlerin başında geliyor. Rojhilat (Doğu Kürdistan) sınırında yer alan bu verimli yaylalar, her yıl Güney Kürdistan'ın birçok bölgesinden gelen koçerlere ev sahipliği yapıyor.

Çocukluğundan beri koçer olduğunu söyleyen 73 yaşındaki Mam Ebdulxaliq, baharın gelmesiyle yaylaların yolunu tuttuklarını ve sonbahara kadar, hayvanlarıyla yaylada kaldıklarını belirtiyor. Koyun, keçi ve büyükbaş hayvanlardan elde ettikleri ürünlerle geçimlerini sağladıklarını dile getiren Mam Ebdulxalîq, verimli yaylaların kendilerine sunduklarıyla rahatlıkla geçimlerini sağdıklarını söylüyor.

"Kendimi bildim bileli koçerim" diyen Hasan Ehmed (70) isimli koçer ise Ekim ayına kadar yaylalarda kaldıklarını dile getiriyor. Yılın büyük bölümünü yaylalarda geçirdiklerini dile getiren Hasan Ehmed, elde ettikleri ürünlerden eskisi gibi kâr edememekten şikayetçi. Ehmed, gençlerin hayvancılığa eskisi gibi rağbet göstermemesinin nedeninin et ve süt ürünlerinin ithalatı olduğunu söylüyor.

Yaptıkları çadır ve çardaklarda yaşayan koçerler, tüm ihtiyaçlarını da zengin bitki örtüsü olan Pencewîn yaylalarından temin ediyor. Yaylada kurdukları tandırda Hewreman ekmeği pişiren Befraw Qadir isimli kadın da, birçok işlerini imece usulü birlikte gördükleri belirtiyor. Befraw Qadir, "Koçerliğin bazı zorlukları var ama güzellikleri çok daha fazla" diyor.

"Bu yaşam başkasına güzel gelmeyebilir ama bizim için çok güzel" diyen Mam Ebdulxaliq, şunları belirtiyor: "Sütümüzü, peynirimizi, ekmeğimizi, pancarımızı kendimiz hazırlıyoruz. Şehirlerde bunu bulabilir misin? Biz yaşantımızdan çok memnunuz" diyor.