İdlib’deki briket ev projesinin ilk konuşulduğu Merkel-Erdoğan görüşmesinden önce İHH’nin evlerin yapımına başlaması, Kızılay’ın Almanya’dan aldığı 25 milyon Euro’yu bu kuruluşa aktardığı ihtimalini güçlendiriyor.

Yeni Özgür Politika Yazarı Ferda Çetin, geçtiğimiz hafta “Merkel’in Suriye’deki briket evleri” başlığıyla kaleme aldığı haber-analizde, Türk devleti ile çetelerinin denetiminde olan Suriye’nin İdlib kentinde çalışması süren 50 bin briket ev inşaatına dikkat çekmişti. ANF’nin araştırmasına göre; Almanya’nın da finansörü olduğu bu evler için aktarılan paraların akıbeti, şu ana kadar Alman makamlar tarafından araştırılmış değil.

AKP medyası bir süredir gelişmeyi “Türkiye sıfırdan yepyeni bir şehir kurdu”, “İdlib’de 50 bin konutluk yeni kent”, “Türkiye'nin briket evleri İdliblilere umut kapıları açıyor” ve “Erdoğan’dan İdlib’e 50 briket ev” başlıklarıyla duyursa da briket evler projesi, 24 Ocak 2020’de Alman Başbakanı Angela Merkel’in İstanbul ziyaretinde karara bağlanmıştı. O günkü görüşmenin ardından basının karşısına çıkan Almanya Başbakanı, Avrupa Birliği’nin Türkiye ile imzalanan mülteci mutabakatı çerçevesinde 3'er milyar Euroluk iki taksit halinde yapacağı yardımın dışında da maddi desteğin mümkün olabileceği belirtti. Merkel, "İdlib'de Türkiye'ye doğru kaçanlar çadırlarda kış mevsimini geçirmeye çalışıyor, sabit binaların yapılmasına Almanya olarak destek verebiliriz” dedi.

İHH ZATEN ÖNCEDEN DUYURMUŞTU

Merkel’in ardından konuşan Erdoğan da benzer ifadelerle İdlibli mültecilerin sorununun çadırlarla çözülmesinin mümkün olmadığını öne sürerek, Kızılay ve AFAD ile birlikte ilk etapta 10 bin briket ev yapılması adımını attıklarını, gerekirse sayıyı artırarak devam edeceklerini duyurdu. Erdoğan’ın “briket ev yapmaya başladık” şeklinde verdiği bilgi ise bir gün önce, 23 Ocak 2020'de İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) resmi internet sitesinde, “İdlib'e 10 bin briket ev hedefi” başlığıyla duyurulmuştu.

KIZILAY SKANDALINI DİKKATE ALMADI

Merkel’in Türkiye’den ayrılmasından bir hafta sonra, 31 Ocak 2020 günü beklenen açıklama Alman Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Bakanlık, İdlib'den kaçan sivillerin barınma ihtiyacı için Türk Kızılayı’na 25 milyon Euro para desteği verileceğini bildirdi. Açıklamayı yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Almanya'nın Suriyeli mülteci ve sığınmacılara yönelik insani yardımda en büyük bağışçılardan biri konumunda olduğunu övünerek anlattı. Aynı günlerde Türk devletinin resmi yardım kuruluşu Kızılay ise tarihinin en büyük skandallarından biriyle gündemdeydi. Kızılay, bünyesindeki okullarda çocuklara yönelik istismarla hafızalarda yer alan Ensar Vakfı’na 8 milyar dolar rüşvet vermişti, işin içinde Erdoğan Ailesi’nin vakfı TÜRGEV de vardı. Üstelik Almanya’nın 25 milyon Euro yardımı duyurmasından iki gün önce; 29 Ocak 2020’de Kızılay suçlamaları resmi olarak kabul etti.

KIZALAY’A YARDIM DEVAM EDİYOR

Almanya’nın Kızılay’a aktardığı paralar sadece bununla sınırlı kalmadı. Geçtiğimiz Mayıs ayında Sol Parti’nin soru önergesine yanıt veren Merkel hükümeti, Suriyeli, Iraklı ve Afgan sığınmacılara yardım adı altında Kızılay’a 463 bin Euro yardım taahhüdünde bulundu. Paralar ise 2019-2020 yılları arasında üç taksit halinde Türk devletine aktarıldı. Yine Suriyeli çocuklar için iki nakit yardım programına dahil olan Kızılay’a Avrupa Birliği de 1 milyar 600 milyon aktardı.

ÜSTELİK İHH ALMANYA’DA YASAKLI

Briket ev işine giren İHH’nin Kızılay’dan farkı ise 2010’dan itibaren Almanya’da resmi olarak yasaklı olması. Hamas’a 6,6 milyon Euro para toplayan İHH, "terör örgütlerine finans sağladığı" belirtilerek, Almanya İçişleri Bakanı Thomas de Maizière’nin talimatıyla yasaklanmış, AKP iktidarının bütün itirazları reddedilmiş, hatta 2018’de Federal Anayasa Mahkemesi “İHH yasağı anayasaya aykırı değil” diyerek yasağı kalıcı hale getirmişti.

ALMAN MAKAMLARI GÖRMEK İSTEMİYOR

Son yıllarda Alman hükümeti, Suriye’deki mültecilere yardım konusunda İHH ile çalışmadığını iddia etse de muhalefet partilerinin bu konuda yönelttiği sorulara “yardımlar yerel kuruluşlar aracılığıyla ulaşıyor” şeklinde yanıtlar verdi. Bu, Erdoğan rejiminin şubesi gibi çalışan bu kuruluşu işaret ediyor.

TÜRK İKTİDARININ DİN KİSVELİ ŞUBESİ

Türk devleti ile çetelerinin işgali altında bulunan bölgelerde en aktif olan kuruluş olan İHH'nin “yardım kuruluşu” adı altında ajanlık faaliyetleri yaptığı, DAİŞ/El Nusra gibi çetelere ambulanslar içinde silah götürdüğü daha önce birçok kez belge ve çetelerin itiraflarıyla gündeme geldi.

Merkel-Erdoğan görüşmesinden hemen önce İHH’nin briket ev projesine girişmesi, Kızılay’ın Almanya’dan aldığı paraları bu kuruluşa aktardığı ihtimalini güçlendiriyor. Türkiye sınırına yakın bölgede dört duvar çekip briket ev görüntülerini servis eden İHH, işgal altında olan Serêkaniyê ve Gri Spî gibi Kürt kentlerinde ise din kisvesi altında Türk milliyetçiliğini bölge halkına aşılayan projelere imza atıyor. Son olarak İHH, işgalci Türk devlet erkanının katılımıyla Serêkaniyê’de sadece Arapça ve Türkçenin konuşulduğu bir törenle Kuran Kursu açtı.

ALMANYA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI SESSİZ

Merkel iktidarının hedefi, aktarılan paraların hangi ellere geçtiği, nerede/hangi amaçlarla kullanıldığını öğrenmekten çok Erdoğan rejimini memnun etmek, Almanya’ya gelme potansiyelleri olan on binlerce İdliblinin Türkiye’de, hatta Avrupa kıtasının uzağındaki Suriye topraklarında kalmasını sağlamak. Türkiye, parayı yeterli bulmamış olacaktı ki, Erdoğan’ın talimatıyla Şubat 2020’nin son günlerinde Yunanistan ile Bulgaristan sınır kapılarını açtı, 4 Mart 2020’de de Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas’tan “İdlib’de yaşanan insani dram için 100 milyon Euro vermeye hazırız” açıklaması geldi.

Merkel hükümeti söz konusu para için de “yerel yardım kuruluşları aracılığıyla mültecilere ulaştırılacak” açıklamasını yaparken, geçtiğimiz yıl İdlib’de ev projesini duyuran Alman Dışişleri Bakanlığı’nın sessizliği tercih etmesi ise dikkat çekiyor. Bakanlığın resmi internet sitesindeki “Suriye’ye insani yardımlar” başlığında ilk duyurunun ardından İdlib’deki evlerin güncel durumu için hiçbir bilgi verilmiyor.

İDLİB’DEKİ ÇETELERİ DE BESLİYOR

Almanya’nın özellikle İdlib ile ilgilenmesi yeni bir durum değil. Almanya'nın, hastane ve okul gibi hizmetler adı altında çetelere para aktarmayı bir gelenek haline getirmesi dikkat çekiyor. 2018 yılının Ekim ayında Sol Parti’nin sonu önergesine yanıt veren Dışişleri Bakanlığı, İdlib’e toplam 49 milyon Euro paranın aktarıldığını itiraf etmişti.