AİDS’e karşı mücadelede onlarca ülke hedefe ulaştı ya da aştı
Birleşmiş Milletler, ilk AİDS vakasının ortaya çıkmasından 40 yıl sonra onlarca ülkenin BM Genel Kurulu tarafından belirlenen hedeflere ulaştığını ya da bu hedefleri aştığını belirtti.
Birleşmiş Milletler, ilk AİDS vakasının ortaya çıkmasından 40 yıl sonra onlarca ülkenin BM Genel Kurulu tarafından belirlenen hedeflere ulaştığını ya da bu hedefleri aştığını belirtti.
BM uzman kuruluşu UNAIDS tarafından hazırlanan bir rapora göre, büyük ölçüde antiretroviral tedavinin demokratikleşmesi sayesinde, AIDS’ten kaynaklı ölümler 2010'dan bu yana yüzde 43 düşerek 2020'de 690 bine geriledi.
Yeni enfeksiyonların azalmasında da ilerleme kaydedildiği, ancak bunun daha yavaş olduğu belirtildi. Yeni enfeksiyonlar, on yılda yüzde 30 oranında azaldı. 2020 yılında 1,5 milyon kişiye virüs bulaştı.
UNAIDS Genel Müdürü Winnie Byranyima, düzenlediği basın toplantısında “Daha fazlasını yapmak gerekiyor” derken, sağlık hizmetlerine erişimi aksatan Covid-19 salgını nedeniyle vakalarda artış beklediklerini ifade etti.
Şimdiye kadar, Doğu ve Güney Afrika'da bulunan dokuz ülke de dahil olmak üzere en az 40 ülke 2030 yılına kadar AIDS'e bağlı ölümlerde yüzde 90'lık bir azalma sağlama yolunda ilerliyor.
UNAIDS raporunda tek tek ülkelere ait veriler yer almıyor ancak AİDS ile bağlantılı ölümlerin, Doğu Avrupa ve Orta Asya hariç dünya genelinde 2010’dan bu yana azalma yaşadığını gösteriyor. Sözkonusu dönemde Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde AİDS vakalarının arttığı belirtiliyor. Rapora göre ayrıca Ortadoğu/Kuzey Afrika ve Latin Amerika’da da AİDS vakaları hafif bir şekilde artış gösterdi.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 2016’daki toplantısında, 2020 yılında itibaren hedeflerini belirlerken AİDS’i 2030 yılına kadar bitirme hedefini ortaya koymuştu.
Onusida, beş yıl sonra, çeşitli epidemiyolojik ve ekonomik özelliklere sahip onlarca ülkenin bu hedeflerin birçoğunu karşıladığını veya aştığını belirtirken, bunun "20 yıl önce neredeyse kontrolden çıkmış gibi görünen bir salgını kontrol altına almanın mümkün olduğunu" gösterdiğini ifade etti.
Byanyima, "ihtiyatlı iyimser" olduğunu söyleyerek, 2030 yılına kadar AIDS'in sona ermesinin, hükümetlerin önleme ve tedavi açısından "insanların sağlık hizmetlerine erişimini engelleyen eşitsizlikleri" azaltması halinde mümkün olduğunu söyledi.
Rapora göre 2020 yılında AIDS ile bağlantılı 690 bin dolayında kişi hayatını kaybetti. Bu da 2001’den 2020’e yüzde 55’lik bir azalmayı ifade ediyor.
UNAIDS’e göre 2020 yılında dünya genelinde HIV virüsü ile yaşayan 37,6 milyon kişiden, 27,4 milyonu tedavi altındaydı. 2010 ile kıyaslandığında tedavi altındakilerin sayısı üçe katlanırken, 2020 için hedef olarak belirlenen 30 milyonun altında bulunuyor.
UNAIDS kısa bir süre önce 2025 için yeni hedefler belirledi. Eğer bu hedefe ulaşılırsa HIV virüsüne karşı mücadele hizmetleri ihtiyacı olanların yüzde 95’ine bu imkanı sağlayacak, yıllık enfeksiyonlar 370 bine, ölümler 250 bine geriletilecek.