Şengal’de insanları dinlediğinizde önce ihaneti anlatıyorlar, sonra alçaklık ve barbarlığı. Ve bunlara karşı gösterilen kahramanlığı… Zaten Şengal merkezi ve köylerini dolaştığınızda bu insanların anlatımını doğrudan görmüş olacaksınız.

Şengal kent merkezi hala asker bölge. Siviller yok. Kent yıkılmış durumda. YBŞ ve gerilla güçleri var. Peşmerge güçleri de var. Yerel güçler de bazı noktalarda duruyor.

Şengal dağı tümüyle kontrolde. Ancak Telafer yani Musul ovasındaki 13 köy henüz kurtarılmamış. Musul operasyonu köylerin de kaderini belirleyecek.

Şengal dağlarında 15 bin civarında insan çadırlarda yaşıyorlar. Kış şartları çok ağır. Kurtarılan köylerde ise tüm evler dolu. İnsanların çoğu KDP’nin ambargosundan rahatsız. Şengal’in tüm ihtiyaçları Rojava tarafından sağlanıyor. Musul yolu açılırsa Şengal nefes almış olacak.

GERİLLALARIN DURUMU

KDP, buradaki PKK gerillalarının çıkmasını istiyor. PKK ise ortak bir komutanlık altında tüm güçlerin burada kalmasını istiyor. PKK yetkilileri, Şengal’in hala tehlikede olduğunu belirtiyorlar ve Êzidîleri yalnız bırakmayacaklarını vurguluyorlar. Bu konudaki sorun henüz aşılmış değil.

YBŞ ve YJŞ güçleri ise Irak Merkezi hükümet tarafından tanınıyor. KDP ise bu güçlerin PKK’ye bağlı olduğunu iddia ediyor. YBŞ ve YJŞ komutanları geçtiğimiz hafta Şengal’ı ziyaret eden ABD Hewler konsolosu ile bu konuyu da görüştüler. ABD’nin, Şengal güçleri ile doğrudan ilişki içinde olmak istediği bu görüşmede iletildi.

Şengal halkı ise, ‘gerillalar buradan çıkarsa bizde çıkarız’ diyor. Halk gerillanın olmadığı bir Şengal’i ‘güvensiz’ buluyor ve buradan gideceğini söylüyor. Bundan dolayı, gerillaların Şengal’i terk etmemesi için büyük bir basınç uygulanıyor.

Şengal savunma gücü olarak YBŞ ve YJŞ savaşçıları görev yapıyorlar. Gerillalar bu güçlere destekte bulunuyor. Bölgenin yönetimi ise Halk Meclisine bağlı. Halkın kendi sorunlarını doğrudan bu Meclis bünyesinde çözmeye çalışıyor. Ancak bu konuda da KDP tarafından ciddi sıkıntılar çıkarılıyor. Meclisler bünyesinde yer alanlara Güney Kürdistan’dan çeşitli engeller çıkarılıyor. Çocuklarının tedaviye götürülmesi bile engelleniyor. Ulaşamadıklarına Duhok, Zaxo gibi kentlerde yaşayan akrabalarına baskı yapılıyor.

Şengal kent merkezinin ne zaman yapılacağı ise meçhul. Çünkü bunun için bir otoritenin olması lazım. Ancak KDP’nin her şeyi kendi otoritesine almak istemesi çalışmaları engelliyor. Şengal Halk Meclisinin ise bu imkanlarla kenti tekrardan yaşanabilecek bir hale getirmesi zor.

Bağdat hükümeti de Şengal hakkında söz sahibi olmak istiyor. Bundan dolayı buradaki karışıklık sürecek. Musul’un kurtarılmasından sonra Şengal’in geleceğini de önemli oranda netleşecek.

ÖZGÜRLEŞTİRİLEN KADINLAR

Şengal’de DAİŞ tarafından esir alınan ve daha sonra kurtarılan çok sayıda kadın var. Bazıları yurtdışına çıkmış, bazıları Rojava’da, bazıları da Şengal’e geri gelmişler. Êzidî toplumuna yöneltilen iftiraların aksine; özgürleştirilen kadınlar burada çok saygı görüyorlar. Esir alınıp kurtarılan kadınların dışlandığına dair iftiralar Êzidî halkını çok üzüyor. Rakka’dan kurtarılıp Rojava’ya getirilen ve şimdi Şengal’de bulunan bir kadın, eskisinden daha fazla sevgi ve saygı gördüklerini ağlayarak ifade ediyor.