BM uzmanları, kimyasal silah kullanıldığı belirtilen tesislerde yaptığı soruşturmanın ardından Şam'dan ayrıldı. Ekim ayı sonuna kadar raporunu sunması beklenen heyetin soruşturma yürüttüğü yedi alan arasında, Kürt mahallesi Şeyh Maksut da yer alıyor.  Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü (KSYÖ) heyeti de Şam'a doğru yola çıktı.

"BM'nin Suriye'de kimyasal silah kullanımı iddiasını soruşturan misyonu" olarak adlandırılan uzman heyet, Çarşamba günü Suriye'nin başkenti Şam'a ulaştı. BM tarafından yapılan açıklamaya göre heyet bir çok belge ve eşantiyon elde ettikten ve bir çok mülakat yaptıktan sonra çalışmasını tamamladı.

BM uzmanları kimyasal silah kullanıldığı belirtilen yedi tesiste soruşturma yürütmekle görevlendirilmişti.

Bunlar şöyle:

-Rejim ve muhalefetin karşılıklı olarak birbirlerini suçladıkları 19 Mart'ta Halep bölgesindeki Han El Assal'da gerçekleşen "kimyasal" saldırı

-Kürt mahallesi Şeyh Maksut'ta 13 Nisan'da gerçekleşen saldırı,

-29 Nisan'da İdlib bölgesindeki Saraqeb'deki saldırı

-21 Ağustos'ta kimyasal kullanıldığı doğrulanan Şam'ın Guta bölgesindeki saldırı

-22 Ağustos'ta Şam yakınındaki Bahariye'deki saldırı,

-Şam'ın kuzey doğusundaki Cobar semtinde 24 Ağustos'taki saldırı

-Şam bölgesinde bulunan Eşrefiye Sahnaya mahallesinde 25 Ağustos'ta gerçekleşen saldırı

BM'li yetkililere göre son üç yerdeki saldırılarda kimyasal silah kullanıldığı yönündeki şikayet Suriye hükümetinden geldi. 21 Ağustos'taki saldırıya ilişkin tartışmalar ise halen sürüyor. İsveçli Aake Sellström başkanlığındaki heyet daha önce 21 Ağustos'ta Şam'da gerçekleşen saldırıyı soruşturarak, kimyasal silah kullanıldığı sonucuna vardı. Ama kimin saldırıyı düzenlediği tespitinde bulunmadı, zira heyetin görev alanına girmiyordu. Washington'a göre bu saldırıda 1500'e yakın kişi öldü. Batı saldırıdan Şam yönetimin sorumlu tutmuştu. Rusya ise saldırının silahlı grupların bir provokasyonu olduğunu düşünüyor.

ŞEYH MAKSUT'TAKİ SALDIRIDA SARİN GAZI ŞÜPHESİ

13 Nisan günü Suriye rejimi helikopterleri Halep’te Kürtlerin çoğunlukta olduğu Şeyh Maksut (Şêx Meqsûd) mahallesine bomba yağdırmıştı. Saldırıda iki çocuk ve bir kadın hayatını kaybederken, 16 kişi de yaralanmıştı. ANF’nin yayınladığı görüntülerde, sürekli titreyen, yarı baygın ve ağızları ile burunlarından beyaz bir köpük çıkan yaralılar görünüyordu. Doktorlar, bombardımanda kimyasal silah kullandığını söylerken, görgü tanıkları helikopterlerden konserve kutularına benzeyen bombalar atıldığını belirtiyordu.Kürt ordusu YPG, saldırıda kullanılan silahların kimyasal içerikli olup olmadığı ve kimler tarafından kullanıldığını tespit etmek için bir soruşturma başlattıklarını bildirmişti.

BM uzmanlarının Şeyh Maksut'a giderek olay yerinde inceleme yapıp yapmadığı öğrenilemedi.

BM, uzmanları Suriye'de yaptığı bu son soruşturmaya ilişkin tam bir raporu Ekim sonuna kadar hazırlamasını umuyor.

KİMYASAL SİLAHSIZLANMA HEYETİ ŞAM YOLUNDA

Bu heyetin dönüşü ardında Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü (KSYÖ), BM Güvenlik Konseyi'nde alınan karar doğrultusunda kimyasal silahların imhası operasyonunu başlatmak için Salı günü Suriye'ye gidiyor.  Heyet bugün Beyrut'a ulaştı.

Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü 27 Eylül günü aldığı bir kararla kimyasal silahların imhası için öngördüğü yol haritasını kabul etmişti. Buna göre, Suriye’deki kimyasal silahların imhasının 2014 yılı ortasına kadar tamamlanması hedefleniyor.

Suriye rejiminin işbirliği yapmaması halinde OPCW konuyu direkt olarak BM Genel Kurulu ve Güvenlik Konseyi’ne götürebilecek.

Güvenlik Konseyi’nde Suriye'ye ilişkin oy birliği ile alınan karar otomatik olarak askeri müdahaleyi öngörmüyor. Başar El Esad rejiminin zorunluluklarına uymaması halinde ikinci bir karar çıkarılması gerekecek. Bu ikinci aşamada, Moskova ve Pekin yeniden veto koyabilir. Daha önce BM Güvenlik Konseyi’nden geçirilmek istenen üç karar tasarısı da Rusya tarafından veto edilmişti. 

ESAD: BM KARARINA UYACAĞIZ

Pazar günü İtalyan Rai 24 kanalına konuşan Suriye Devlet Başkanı Başar el-Esad ülkesinin BM kararına uyacağını belirtirken, Sana haber ajansına daha sonra yaptığı bir açıklamada ise Avrupa'nın Suriye üzerine yapılması planlanan 2. Cenevre konferansı sürecinde rol alacak bir kapasitesinin olmadığını söyledi.

ABD-Rusya inisiyatifindeki bu konferansın Kasım ortasına yapılabileceği belirtiliyor.  Suriye rejimi ve muhalefetini bir araya getirecek olan konferansta, siyasi bir geçiş sürecinin başlatılması umuluyor.